Medyakronik
info@medyakronik.com
Peş peşe yaşanan ölümlerle gündemde olan Tuzla’da bu kez biri mühendis üç kişi öldü, 16 işçi de yaralandı. Tuzla’da faaliyet gösteren Gemi İnşa Sanayi ve Ticaret A.Ş. (GİSAN) Tersanesi’nde denemesi yapılan filika, içinde 19 işçiyle denize indirilirken, halatından kurtulup suya düştü. Camı patlayan ve içi su dolan kurtarma salındaki üç işçi boğularak veya ezilerek ölürken, 16’sı yaralı olarak kurtarıldı. Liman, Tersane, Gemi Yapım ve Onarım İşçileri Sendikası (Limter-İş) denemelerde kum torbalarının kullanılması gerektiğini belirterek, insanların birer kobay gibi denize indirildiğini öne sürdü.
Kum torbası yerine işçi
Tuzla’da faaliyet gösteren GİSAN Tersanesi’nde yapımı bitirilen bir petrol tankerinin kurtarma filikası için bugün (11 Ağustos) test inişi yapıldı. “Galata” adlı bir firmaya ait olan 12 bin 500 grostonluk tankerin filikasında kişilerce ağırlık denemesi anlamına gelen “klas kontrolü” yapılmak istendi. Normalde içine kum torbaları yerleştirilerek filikanın denize doğru indirilip kaldırılmasıyla yapılan deneme için üzeri ve çevresi kapalı haldeki filikaya 19 işçi bindirildi. Denemeler sırasında halatlardan birinin kopması sonucunda filika yaklaşık 10 metre yükseklikten denize sert bir biçimde düştü. Düşmenin şiddetiyle filikanın camları patladı ve içine su doldu. Su üzerinde ters dönen filikada yaşanan can pazarında emniyet kemerleri bağlı halde oturan ve çıkabilmek için suyla boğuşan işçilerden 19 yaşındaki boya teknisyeni Emrah Varoğlu, 36 yaşındaki Ramazan Ergün ve 25 yaşındaki Ramazan Çetinkaya, boğulma veya ezilme sonucunda öldü.
Filikada bulunan ve yaralanan 16 işçi ise denize atlayan arkadaşları tarafından yaralı olarak kurtarıldı. Yaralı işçiler, tersane içinde ilk müdahaleleri yapıldıktan sonra hastaneye kaldırıldı. Kazadan sonra tersaneye çok sayıda itfaiye, polis ve sağlık ekibi sevk edilirken 16 yaralıdan 14’ü Kartal Lütfü Kırdar Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne, ikisi de GİS-BİR Tıp Merkezi’ne kaldırıldı. Kazada yaralananların Tayfun Kemer, Arif Türker, Sefer Karaca, Sabri Çakır, Nüfer Koparman, Murat Özdemir, Ersin Kesik, Mercan Bereket, Efkan Ceyhan, Saadettin Topcin, Onur Daryol, Kaan Akyıldız ve Serkan isimli işçiler oldukları öğrenildi. Yaralıların çoğunun ayakta tedavi edildiği öğrenilirken Ersin Kesik’in durumu ise ağır.
Limter-İş: “Kum torbası kullanılmalı”
Yaralılardan Onur Daryol, yaşananları şöyle anlattı: “Son kontroller tankerde yapıldı. Can kurtarma sandalını denemek için bizi sala bindirdiler. Kemerlerimiz bağlandı. Bizlere bir telsiz verildi. Kapak kapatılmadan önce yapılması gerekenler anlatılıp telsizle hazır olup olmadığımız soruldu. Hazır olduğumuzu söyleyince kol indirildi. Hızla suya çarptık. Düşünce arkadan su girdi. Cam patlamıştı. Sular yükseldi. Kemerlerimizi çözmeye başladık. Panikle kurtulmaya çalıştık. Bu sırada bazı arkadaşlarımız havasızlıktan ve su yutarak boğuldu.”
Kaza sonrasında DİSK’e bağlı Liman Tersane Gemi Yapım Onarım İşçileri Sendikası’ndan (Limter-İş) yapılan açıklamada, test amaçlı denemede kum torbası gibi ağırlıklar kullanılması gerektiği, bu ihmalin ölüme yol açtığı belirtildi. Limter-İş Genel Başkanı Cem Dinç ağırlık testinin kum torbası gibi kobaylarla yapılması gerektiğini belirterek, insanların adeta ‘kobay’ olarak kullanıldıklarını öne sürdü.
1985’ten beri 104 ölüm
Bu olayla birlikte Tuzla tersanelerinde 1985’ten beri 101 işçi yaşamını yitirmişti. Bu arada, Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı, Pendik’teki İstanbul Tersanesi’nde de 6 ve 4 Ağustos’ta iki işçi ölmüştü. 6 Ağustos’ta, UND adlı geminin mürettabatı Yaşar Recep Rumen adlı işçinin, gemiden yük boşalırken damarı kesildi. Rumen, kaldırıldığı Pendik Devlet Hastanesi’nde öldü. 4 Ağustos’ta da, Yusuf Aksungur adlı işçi gemideki ufak yangını ayağıyla söndürmeye çalışırken paçası alev aldı. Vücuduna sıçrayan alevle vücudunun dörtte üçü yanan Aksungur, bir gün sonra öldü.
Yeni yönetmelik çıkmıştı
Tersanelerde peşpeşe yanana bu ölümlerden sonra yükselen tepkiler üzerine Denizcilik Müsteşarlığı’nın, ‘Tersane, Tekne İmal ve Çekek Yerlerine İşletme İzni Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’ hazırlamıştı. Yönetmelik şu düzenlemeleri getiriyor:
* Tesis işleticisi işletme izni aldığı tarihten itibaren en fazla üç yıl içinde Türk Akreditasyon Kurumu tarafından gemi inşa sektöründe akredite edilmiş belgelendirme kuruluşlarından (TS EN ISO 9001) kalite ve (TS EN ISO 14001) çevre ile iş sağlığı ve güvenliği (OHSAS 18001) standartlarında belgelerini almakla yükümlü tutulacak.
* Tersane ve tekne imal yerlerinde çalışanların yüzde 2’si mühendis, bunun da yarısı gemi mühendisi olacak. İnşa ve tadilat yapılan çekek yerlerinde ise bir mühendis çalıştırılacak.
* Vinçleri kullanan operatörler ve yardımcı elemanlar, sertifikalı ve tersanenin daimi personeli olacak.
* Tesis işleticisi, deniz güvenliği, çevre, can, mal emniyeti, iş sağlığı ve iş güvenliği bakımından ilgili mevzuata göre gerekli tedbirleri almakla yükümlü olacak.
* Denizcilik Müsteşarlığı, tesislerin bu yönetmeliğe uygunluğunu Tespit ve Denetleme Komisyonu (İTDK) eliyle denetleyecek.
* Taahhütlerine uymadıkları tespit edilen tesisler verilen sürede de yükümlülüklerini yerine getirmezlerse işletme izinleri askıya alınacak.”
