Ersan Bayram
1990’larda bilgisayar teknolojisinin sporda kullanılması mevcut yapıyı tamamıyla değiştirerek sporda yeni bir çağı başlattı, artık maçlar sırasında hangi futbolcunun kaç kilometre koştuğundan frikik atışlarının kaleye uzaklığına dek her şey ölçülebiliyor. Teknoloji geliştikçe daha matematiksel bir hale bürünen futbol, gittikçe bilgisayar oyunlarına benzer oldu. Bacasız endüstri olarak anılan ve milyarlarca doların döndüğü bu sektörün ulusal ve uluslararası dev organizasyonlarında ürettikleri malzemelerle yer almaya çalışan firmalar da teknolojinin olanaklarından sonuna kadar yararlanarak pazardan daha büyük pay kapma yarışına girdi.
Performans arttırıcı formalar
Üstün performans teknolojisiyle donatılan formalar; nem emici materyaller, ağ tabakaları ve kaynaklama teknolojisi kullanılarak üretiliyor. Eski modellere göre çok daha fazla avantaja sahip olan formalar; arkasında bulunan iki parçalı özel ağ kumaşı ve iç kısmında yer alan küçük delikler sayesinde futbolculara daha rahat hareket imkânı sağlıyor. İklim ve hava koşullarını da düşünen firmalar nem ve sıcaklığa bağlı olarak vücut ısısını düzenleyen ve “cool motion” denilen forma ve şortları da üretti. Astarı havayı geçiren polyester mikro liflerden, dış yüzeyi ise pamuklu kumaştan oluşan bu forma ve şortlar adeta bir baca işlevi görüyor. Oyuncu hareket ettiği zaman, iki tabaka arasında giysinin alttaki havalandırma açıklığından giren hava ısınırken, alttan giren yeni hava da, bu sıcak havayı yukarıdaki açıklıktan dışarı atıyor. Böylece vücut ısısı dengede kalarak nem de dağıtılmış oluyor.
Lastik üreticilerinden futbol ayakkabısı
En hafif ve en rahat ayakkabıyı üretme yarışında olan spor markaları da, sponsoru oldukları futbolcular üzerinde ayakkabı testi yaparak ürünlerini geliştiriyor. Futbolun giderek daha hızlı oynanması ve top kontrolünün güçleşmesi spor markalarının bu konuya yoğunlaşmasına neden oldu. Yeni nesil kramponlar sayesinde futbolcular her türlü hava ve saha koşulunda en üstün performansı gösterebiliyor. Örneğin, Umbro markası bir ilke imza atarak, otomobil lastiği üreten Michelin’le beraber eşsiz top kontrolü sağlayan yeni bir futbol ayakkabısı hazırladı. Yeni futbol ayakkabısı X Boot III’ün topla temas eden kısımları için silikon bazlı yeni bir doku geliştiren Michelin’in getirdiği yenilik, Umbro’nun geliştirdiği “Touch Control” teknolojisiyle birleştirilerek, topun ayakkabıyla temas etmesiyle oluşan savrulma etkisini önemli ölçüde azaltarak, özellikle ıslak zeminlerde güçleşen top kontrolünü %90’a kadar arttırdı.
Yön değiştiren toplar
Futbolu daha çekici hale getirmek amacıyla uzmanların yıllarca sürdürdükleri araştırmalar sonrasında üretilen tasarım harikası toplar, ilginç pozisyonlar yaratarak skoru bir anda değiştirebiliyor. Kalecilerin işini zorlaştıran mucize topların üretiminde kullanılan malzemeler tam bir devrim niteliğinde. Mucize topun deri ve çok ince bir sentetik tabakadan hazırlanan dış kaplamasının altında eşit büyüklükte mikro hücrelerden oluşan bir köpük tabaka bulunuyor. Bu mikro hücrelerin içi eşit miktarlarda gazla doldurulmuş, oldukça esnek ve çok dayanıklı bir yapıya sahip. Önceki toplardaki meşinin altına yapıştırılmış polietilen köpük tabakasına göre çok daha avantajlı. Mikro hücreler vuruş enerjisini topa daha homojen dağıtıyor, böylece güzel vuruş için daha az enerji gerekiyor. Bunun sonucunda top çok daha hassas tepki vererek sert vuruşlarda ani dönüşler yapabiliyor.
Gençleri kovalayan yaşlı hakemlerin yeni oyuncağı cep kameraları
Futbol kuralları geçen yüzyılda değişikliklere geçirmesine rağmen hakemlerin kıyafetleri ve maç sırasında yardımcı hakemlerle iletişimi sağlayan kulaklıklar dışında pek bir değişiklik yaşanmadı. Yarı profesyonel şekilde çalışan hakemler her geçen gün temposu artan oyuna ayak uydurmakta zorlanırken, verdikleri kararlarla suçlanan kişiler haline geldi. Teknolojinin yardımına daha fazla başvurulursa, hakemler ellerindeki cep kameralarıyla pozisyonları tekrar izleme ve değerlendirme imkânına kavuşacak. Ayrıca, tribünde oturan bir hakem de pozisyonları ekrandan izleyip kararların verilmesinde yardımcı olacak. Basketbolda şu an uygulanan bu teknoloji şüpheli pozisyonların incelenmesiyle doğru kararlar verilmesine imkân tanıyor. Futbolda kamera uygulamasına karşı çıkanlar, oyunun akışının sık sık kesilmesiyle heyecanın kaçacağı ve seyircilerin oyundan soğuyacağı tezini savunuyor.
Performansı koruyan sporcu içecekleri
Mücadele sırasında terle kaybedilen sıvı, sodyum ve potasyumun en kısa zamanda geri kazılmasını sağlayan sporcu içecekleri performansın en yüksek seviyede, uzun süre korunmasını sağlıyor. Türkiye’de yılda yaklaşık 20 milyon dolarlık sporcu içeceği tüketiliyor. Yapılan sponsorluk anlaşmalarıyla gelişen sektörde sporcu içecekleri vazgeçilmez bir ürün haline geldi.
