Teknoloji Yaşam

Online alışverişte Türkiye’ye özel “güvenlik” uygulaması

Yazan: Dilara Türkyılmaz

Dünyanın en popüler alışveriş sitelerinden ASOS “dolandırıcılık vakalarının artması” gerekçesiyle Türkiye’ye yönelik güvenlik uygulamalarını arttırdı. Uzmanlar, e-ticarette Türkiye’nin “parlak olmayan sicilini” neden olarak görse de uygulamanın sorunlu olduğunu düşünüyor.

İngiltere merkezli giyim alışveriş sitesi ASOS, Türkiye’deki müşterilere yönelik güvenlik uygulamalarını arttırdı. Şirket, Türkiye’den alışveriş yapan müşterilerinden pasaport, kimlik kartı ya da sürücü belgesinin fotokopisi, alışveriş yapılan kartın fotokopisi gibi ek belgeler talep etmeye başladı. ASOS bu uygulamasına gerekçe olarak “Türkiye’deki dolandırıcılık ve sahte kart kullanımlarının artmasını” gösterdi. Sitenin talep ettiği güvenlik bilgileri onaylanana kadar siteye erişiminiz durduruluyor.

2015 yılında 1,3 milyar sterlinin (5 milyar 64 milyon TL) üzerinde satış yapan ASOS yaklaşık dünya çapında yaklaşık 10 milyon müşteriye hizmet veriyor.

“Kişisel bilgilerimi istendi; ayrımcılık yapılıyor”

Yurt dışındaki internet sitelerinden sık sık alışveriş yaptığını belirten Pelin Üstüner, ASOS’un güvenlik uygulamasına takılan Türkiyeli kullanıcılardan biri. Üstüner, siparişleri onaylandıktan ve ücret, kartından çekildikten sonra kimlik ve alışveriş yaptığı kartın fotokopilerinin e-posta yoluyla talep edildiğini söylüyor: “İstedikleri ek dökümanları gönderdikten sonra bunların da yeterli olmadığını belirten bir e-posta daha aldım. Kişisel bilgilerimi daha fazla paylaşmayacağımı ve yapılanın ayrımcılık olduğunu açıkladığım bir cevap yazdım. Durum karşısında hiçbir çözüm üretmiyorlar; aynı bilgilerin Türkiye’de yaşayan herkesten istendiğini belirtiyorlar.” Üstüner, ASOS müşteri hizmetlerinin iki hafta güvenlik prosedürünü geçtiğine dair bir e-posta gönderdiğini, ancak parasını geri aldığını ve  siteden bir daha alışveriş yapmayacağını belirtiyor.

ASOS 1HaberVs’nin konuştuğu ASOS müşteri temsilcisi Kirsty, Üstüner’in tepki gösterdiği konuyu doğruluyor: “Güvenlik bilgilerini sadece siz alışveriş yaptıktan sonra kontrol edebiliyoruz. Eğer bizim için sunduğunuz bilgileriniz yeterli değil ise paranızı 10 iş günü içerisinde iade ediyoruz. Paranız iade olmaz ise bizimle değil bankanız ile iletişime geçiniz.”

Fransa’dan alışveriş yapan Türk müşteri: “Sorun yaşamadım”

Aynı siteden alışveriş yapan Emrecan Vurucu ise kendisinden güvenlik için herhangi bir ek doküman istenmediğini söylüyor. Vurucu, “ASOS’tan ilk alışverişimi Erasmus için Fransa’ya gittiğimde yapmıştım. Belki de hesabımı yurtdışında açtığım için herhangi bir güçlükle karşılaşmamış olabilirim” diyor.

Yeni nesil internet girişimlerini takip eden Webrazzi sitesi yazarı Fırat Demirel, HaberVs için şöyle yorumluyor: “e-ticaret sitelerinin uluslararası pazarda farklı güvenlik sorgulamalarında bulunması elbette adil olmayan bir gerekçe. Ancak tüm şirketlerin sahtecilik konusunda kendi çıkarlarını koruması gerektiğini de unutmamak gerekiyor. Bu noktada farklı şirketlerin Türkiye için benzer kısıtlamaları uygulamadığını düşünürsek, ASOS’un mevcut ödeme sistemi altyapısını yeniden gözden geçirmesi gerektiğini söyleyebiliriz.”

Türkiyeli kullanıcı neden kısıtlanıyor?

HaberVs’nin sorularını yanıtlayan e-ticaret uzmanı İbrahim Kavaklı’ya göre, Türkiye’den müşterilerin uluslararası sitelerde abartılı güvenlik uygulamalarına tabi tutulmasının en önemli nedeni, ülkenin internet mecrasındaki “sicilinin” hiç de parlak olmaması:

“İnternette dolandırıcılık çeşitleri o kadar arttı ki, bizler artık her mesajı korkarak açmaya başladık ve bu duruma çok alıştık. Ama yurt dışındaki kullanıcılar güvenliklerini tehdit edebilecek bir mesaj aldıklarında bunu devletten, özel kurumlara kadar birçok kuruma şikâyet ediyor ve konuyu takip ediyorlar. Bu şikâyetlerin pek çoğunda Türkiye’ki IP (internet protokol) adresleri ve sunucuların kullanıldığı görülüyor. Bu durum Türkiye’deki tüm internet kullanıcılarını etkiliyor.” Kavaklı, yasal düzenlemelerin geç gelmesi ve hâla gerekli yaptırımların olmaması sebebiyle dolandırıcıların internette cirit attığına dikkat çekiyor.

İbrahim Kavaklı’ya göre uluslararası siteler, uygunsuz kart kullanımında bulunan, siteyi karalayıcı şikâyetlerde bulunan ve uygun olmayan şekilde iade talebiyle gelen Türkiyeli kullanıcılardan da bezmiş durumda. Türkiye Cumhuriyeti’nin Youtube ile davalık olması, hükûmetin Twitter’la yaşadağı büyük kriz, Google tarafından açıkça uyarılan hatta engellenen bazı Türk haber siteleri gibi olumsuz örnekler, kimi sitelerde Türkiyeli kullanıcılarının zan altında tutulmasına sebep olabiliyor.

Kavaklı “Bizler her işte, her mecrada, kendi stilimizi oluşturan bir milletiz. Yurt dışındaki siteler ‘Türk işi e-ticaret’e uyum sağlayamayabiliyor” diyor.
(DT/GT)

Yorum yazın