Van Gevaş’taki Halime Hatun Kümbeti’nin (1335) hemen arkasına yapılan, usulsüzlüğü ve çirkinliği sadece ilkokul öğrencileri tarafından fark edilen yurt binasıyla ilgili gelişmeler tüyler ürpertiyor. Van Müzesi ve bölge koruma kurulu, durumu fark etmediklerini ve kendilerinden görüş istenmediğini söylüyor. Gevaş Belediyesi ise, binanın ilçe merkezine yapılacağını ancak dönemin kaymakamının engel olduğunu iddia ediyor. Yapımı biten bina için bırakın ruhsat almayı, bu konuda bir girişimde dahi bulunulmamış.
Van Gevaş’ta 1335 yılında inşa edilen ve Selçuklu dönemi karakterini taşıyan Halime Hatun Kümbeti’nin hemen arkasına, kümbetin silüetini ve koruma alanın dokusunu zedeleyen bir yurt binasının yapıldığı haberini 28 Temmuz’da Medyakronik’te duyurmuştuk. Haberin kaynağı, Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı’na (ÇEKÜL) konuyla ilgili bir şikâyet mektubu gönderen ve vakıftan yardım isteyen Gevaş Yahya Kemal Beyatlı İlköğretim Okulu 4-A sınıfı öğrencileriydi.
Başta Kültür Bakanlığı ve yerel yönetimler olma üzere Van’daki resmi kurumların görev ihmalini ve duyarsızlığını ortaya çıkaran bu haber ulusal basında da yer bulmasına rağmen hâlâ, ilgili kurumları ilgilendiriyor gözükmüyor.
“Şikâyet olmadı”
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bölgedeki birimleri, Van Müzesi ve Van Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu yetkilileri, konuyla ilgili bir şikâyet almadıklarını ve inşaat için kendi görüşlerine başvurulmadığını söylüyor.
Van Müzesi Müdürü Fütühat Başar, Van’daki görevine yeni başladığını ve bölge koruma kurulunun konu hakkında daha çok bilgi sahip olabileceğini ancak müzeye, Halime Hatun Kümbeti’nin hemen arkasına bir inşaat yapıldığı yönünde herhangi bir şikâyet gelmediğini belirtiyor. Bölgede sekiz aydır görev yaptığını söyleyen Başar, inşaatına 2007 yılında başlanan yurt için “O bina senelerdir orada herhalde” diyor. Medyakronik’in haberi üzerine bölge koruma kurulunu arayan Doğan Haber Ajansı muhabirine ise, “Yapı ile ilgili kendilerinden görüş istenmediği” yanıtını veriyor.
Bina kaçak
Konuyla ilgili bilgi almak için aradığımız Gevaş Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü yetkilileri, yurt binasının yapıldığı arazinin imar durumunun ne olduğuyla ilgili sorumuzu ise “Binanın ruhsatı bile yok, kaçak” sözleriyle cevaplıyor.
Fen işleri yetkililerinin verdiği bilgiye göre yurt Milli Eğitim Bakanlığı’nın sahibi olduğu ve 2007 yılında hizmete giren İzzettin Şir Çok Programlı Lisesi’nin bulunduğu araziye yapıldı. Yetkililer, lisenin ve yurdun yapım sürecini şöyle anlatıyor: “Bu okulun yapımı için ilçe merkezinde yer ayırdık. Bu yer Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün arazisiydi. Vakıflar, istimlâk bedelini (100 milyon YTL) belirledi ve Milli Eğitim Bakanlığı da bu miktarı ödemeyi kabul etti. Ama Gevaş Kaymakamlığı istemedi. İlla oraya yapılacak dedi. Orası şehir merkezine uzak ve Gevaş’ın bütün mahallelerinin dışında. Kaymakam, ‘Bakanlığın arazisi varken başka bir yere para harcatmam’ dedi. O kadar uğraştık ama bir türlü başa çıkamadık.”
“Küçük yerde belediyeyi kimse takmıyor”
Belediye, “Yurt, inşaat ruhsatı almadan nasıl yapıldı” sorumuzu ise şöyle cevapladı: “Bina yapılmadan önce plan ve projelerin getirilmesi, imar durumunun kontrol edilmesi gerekiyordu. Ama demek ki kimseyi takmadılar. Üniversite hocalarına bile dert yandım, gelin buna mani olun dedim. Hiçbirinden ses çıkmadı.”
Yetkililerin dile getirdiği bir sitem de oldukça dikkat çekici: “Müzenin ve koruma kurulunun, bu koskoca binadan haberdar olmaması mümkün değil. Çünkü kümbet, üzerinde bulunan kilisenin restorasyonu nedeniyle uzun süredir gündemde olan Akdamar Adası’nın yolu üzerinde. Siyasetçiler buraya sık sık geliyor ve onlara da bu yetkililer eşlik ediyor.”
Fen işleri yetkililerinin son sözleri ise, özetleyici mahiyette: “Küçük yerde kimse belediyeyi takmıyor.”
Kaymakamlık yanıt vermedi
Gevaş Belediyesi’nin iddiaları üzerine Gevaş Kaymakamlığı Yazı İşleri Müdürlüğü’nü üç gün boyunca arayarak, kaymakamlığın görüşünü almak istedik. Bu süre zarfında yetkililer, kaymakamlık binasının tadilatta olduğunu ve ilçe kaymakamı Tahsin Aksu’nun makamında sürekli durmadığını söylediler. Yazı işlerine üç defa telefonlarımızı bildirmemize ve cevap beklediğimizi belirtmemize rağmen, gerek Medyakronik’e ve gerekse bana bu konuda bir telefon gelmedi.
Belediyenin iddiasıyla ilgili açıklığa kavuşması gereken bir başka bilgi de, İzzettin Şir Çok Programlı Lisesi’nin kent merkezinde yapılmasına karşı çıkan kaymakamın Tahsin Aksu olup olmadığı. Çünkü Aksu, ilçedeki görevini 2006 yılında devralmış.
