Türk Lirası’sının “yeni”* simgesi üzerindeki tartışmalar bir tarafa, Merkez Bankası tarafından yapılan “simgenin paranın önünde yer alacağı” açıklaması da bir başka aykırılığı gündeme getiriyor. Çünkü simgenin İngilizce’de olduğu gibi rakamsal büyüklükten önce yazılması Türkçeye aykırı.
Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı dün yapılan basın toplantısında simgenin çıpaya benzemesini, TL’nin kıymet saklama aracı olarak güvenli bir liman haline geldiğini vurguladığını söylemiş ve simgenin paranın önünde kullanılacağını duyurmuştu. Ancak Türk dili uzmanlarına göre Başçı’nın açıklaması dilimiz açısından sorunlu. HaberVs’nin ulaştığı Türk Dil Kurumu uzmanları ise konu hakkında gerekli açıklamanın kurumun sitesinden yapılacağını söylüyor.
İstanbul Bilgi Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat Bölümü öğretim görevlisi, yazar Sevengül Sönmez simgenin paranın önünde kulanılmasının Türkçe yazım kurallarına ve düşünme alışkanlığımıza aykırı olduğu görüşünde:
“Türkçe söz diziminde sözcükler sayılardan sonra gelir. Bir sıfat tamlamasından bahsediyoruz. Sayı burada bir sıfattır ve sözcüğün önünde bulunmalıdır. Örneğin ‘8 yıl’ yerine ‘yıl 8’ gibi bir ifade kullanmıyoruz. Bu hem Türkçe söz dizimi kurallarına hem de düşünme mantığımıza aykırı bir ifade.”
Sönmez, böyle bir gelişmenin sembollerin büyük anlam taşıdığı dünyamızda önemli bir yeri olduğuna da değiniyor:
“Günümüzde semboller, simgeler çok önemli bir yer tutuyor. Ben bu gelişmeyi Türk Lirası için önemli bir pozitif yenilik olarak değerlendiriyorum. Ayrıca paramızın adı devamlı değişiyor. Simge kullanılmasıyla böyle bir değişiklik bir daha olmayacaktır.”
“Dördüncü Murat yerine Murat Dördüncü demek”
Edebiyatçı Feyza Hepçilingirler de Sönmez’le aynı görüşte:
“Simgenin paranın önünde kullanımı Türkçe’ye aykırı bir durum. TL’yi bildiren sayı simgenin önünde kullanılmalıdır. Simgeyi paranın önünde kullanırsak ortaya TL 5, TL 10 gibi bir ifade ortaya çıkıyor. Bu Dördüncü Murat yerine Murat Dördüncü demek gibi bir şey. Kullandığınız sayı burada bir sıfat ve Türkçe yazım kurallarına göre Türk Lirası’nı ifade eden simgenin sayıdan sonra kullanılması gerekir” diyor.
Türk Dil Kurumu uzmanlarından Belgin Aksu ise TL ifadesinin günümüze kadar hep paradan sonra kullanıldığını, uygulama ile ilgili olarak Merkez Bankası ile henüz görüşmediklerini, Merkez Bankası ile görüştükten sonra TDK’nun sitesinden gerekli açıklamayı yapacaklarını dile getiriyor.
* Simge için yapılan “yeni” nitelemesi de doğru değil: Türk Lirası'nın eski simgesi yoktu. TL şeklinde kısaltılırdı, hâlâ da aynı şekilde kullanılıyor.
