Dilek Gündüz
İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad Eylül’de, Amerikan Columbia Üniversitesi’ndeki bir konferansta “Sizin ülkenizde olduğu gibi İran’da eşcinsellik yok. Bunu size kim söyledi bilmiyorum ama İran’da böyle bir olgu yok” demişti. Bu sözler hem uluslararası kamuoyundan hem de İran’da ve yurt dışında sığınma hakkı için bekleyen birçok İranlı eşcinselden tepki aldı.
Kanada’da yaşayan İranlı eşcinsel aktivist Arsham Parsi’ye göre Ahmedinejad, İranlı eşcinsellerin varlığını reddederek “Eşcinseller hakkında konuşmak faydasız, çünkü biz onlara herhangi bir hak vermeyi düşünmüyoruz” demiş oluyor. “Eğer eşcinseller var deseydi bu sefer de yargı sistemini sorgulamaya başlayacaklardı” diyen Arsham Parsi, Medyakronik’in sorularını yanıtladı:
Müslüman mısınız?
Müslüman bir ailede dünyaya geldim ama muhafazakar değilim.
İslam dininin homoseksüelliğe bakış açısı sizin açınızdan çatışmalara neden oluyor mu?
Birçok insan homoseksüelliğin İslam’la çatıştığına inanır ama bence cinsellik ve din kişisel konular. Kimsenin bunları sorgulamaya hakkı yok. Neden heteroseksüellik ile İslam arasında bir çatışma var mı diye sorulmuyor? Herkes heteroseksüelliğin normal bir şey olduğunu, dinle de bir alakası olmadığını söylüyor. Bazı muhafazakar inançları zorlamalı ve sorgulamalıyız. Ayrıca İslam’ın kendi içinde de homoseksüellik karşıtlığı yok. Sadece Lut hikayesi var, o da homoseksüellik hakkında değil, tecavüzcüler hakkında. Lut kabilesindekiler homoseksüel değildi, sadece erkeklere tecavüz ediyorlardı.
Ahmedinejad rejimi hakkında ne düşünüyorsunuz? Geçmiş rejimleri de düşünürseniz, hangisinin eşcinsellere yaklaşımı daha pozitifti?
Bence Ahmedinejad’ın bu konuda bir etkisi yok, çünkü İran’ın devlet başkanı, hükümetin başkanıdır, mahkemeler ve yargıyı etkileyecek gücü yoktur. Adalet Bakanlığı hükümetten tamamen bağımsız çalışır. Hatemi döneminde de eşcinsellere çok ağır cezalar verildi. Kimileri, Ahmedinejad iktidara geldikten sonra homoseksüelleri öldürmeye başladığını ve durumun daha kötüye gittiğini düşündü ama aslında Ahmeinejad’dan önce İranlı eşcinsellerin konuşma hakkı yoktu. Şimdi organizasyon kurma ve bazı dergilere izin var. İranlı eşcinsellerin varlığı konusunda uluslararası bir farkındalık oluştu. Bunun sebebi de İran’da birşeylerin değişmesi değil, eşcinsellerin sessizliklerini bozması.
“İran’da eşcinsel yok” derken Ahmedinejad neyi kastediyordu sizce? Neden böyle bir cümle söylemiş olabilir?
Bu oldukça sert bir cümle. Bence söylemeye çalıştığı şey, “Eşcinseller hakkında konuşmanıza gerek yok, zaten biz onlara herhangi bir hak vermeyi düşünmüyoruz.” Eğer eşcinsellerin varlığından söz etseydi, ardından gelen “Neden onları cezalandırıyorsunuz?” sorusunu cevaplamak zorunda kalacaktı.
İranlı bir eşcinselin özgürlüğünün sınırı nerede başlar, nerede biter?
Hiçbir yerde. Herhangi bir özgürlükten söz etmek mümkün değil çünkü…
“CİNSİYET AYRIMCILIĞIYLA MÜCADELE ETMEK GEREKİYOR”
İranlı eşcinseller sığınmak için en çok hangi ülkeleri seçiyor?
Birçok ülke eşcinsel sığınma hakkını kabul ediyor ama BM Mülteciler Yüksek Komiserliği daha çok Kanada’ya gönderiyor İranlı eşcinselleri. Bunun sebebi de 1951 Cenevre Sözleşmesi. Sözleşmeye göre BMMYK, mülteci için en iyi ülkeyi seçmek zorunda. Kanada da İranlı eşcinseller için en elverişli yer.
İdam edilen eşcinseller Mahmud Asgari ve Ayaz Marhoni davası hakkında ne düşünüyorsunuz? Sizce dava neden bu kadar popüler bir konu haline geldi?
Bence o dava o kadar da siyah beyaz değil, süreci çok iyi bilmiyoruz aslında, çünkü onları idamlarından önce tanımıyorduk. Bence bu davanın popülerliğinin sebebi idam edilen eşcinsellerin o sırada reşit olmamaları. Yani, hem çocuk hakları hem de eşcinsel hakları devreye giriyor bu noktada.
Eşcinsellerin bir gün İran’da daha özgür olabileceklerine inanıyor musunuz?
Yüzde yüz inanıyorum. Zaten bunun için savaşıyoruz. Bunun için cinsiyet ayrımcılığıyla mücadele etmek gerekiyor. Eşcinsellerin nasıl insanlar olduklarını topluma anlatmalıyız.
İran dışındaki gay lezbiyen örgütlerinin rolü nedir? İran’da yaşayan eşcinsellere ulaşabiliyorlar mı, onlara destek olabiliyorlar mı?
Ellerinden geleni yapıyorlar. Hukuki konularda, finansal olarak ve sağlık sorunlarıyla ilgili destek çıkıyorlar. Birçok evsiz göçmen var. Bu insanların günlük ihtiyaçlarını karşılayabilmek için paraya ihtiyaçları oluyor.
Mahmud Asgari ve Ayaz Marhoni neden idam edildi?
Mahmoud Asgari ve Ayaz Marhoni, 19 Temmuz 2005’te, 13 yaşında bir erkek çocuğa tecavüz suçundan idam edildiler. Yabancı medya, o sırada 15 ve 16 yaşlarında olan bu gençlerin idamını, eşcinsel olmalarıyla ilişkilendirse de, İran hükümeti bunun bir tecavüz davası olduğunu söyledi. Bu olayla birlikte İran’ın eşcinsellere bakışını tüm dünya kınadı.
