Birliktelikleri 50 yılı aşan, bugünkü isimleriyle ise 1980’den beri sahnelerden kopmayan Mazhar Fuat Özkan (MFÖ) şüphesiz ki ülke popüler müzik tarihinin en önemli figürlerinden.
Bir hatta birden fazla kuşağın, grup üyeleri Mazhar Alanson (73), Fuat Güner (75) ve Özkan Uğur‘un (70) besteleriyle büyüdüğünü söylemek mümkün. MFÖ, üyelerinin solo çalışmaları dışında, 39 yılda 15 albüm yayınladı.
Müzik araştırmacısı Murat Meriç‘in ifadesiyle grup, 1984’te yayınlanan Ele Güne Karşı Yapayalnız albümüyle Türkiye’de modern pop müziği başlatmıştı. Yine bir zamanlar Türkiye için bir zamanlar prestij meselesi sayılan Erovizyon Şarkı Yarışması‘na iki defa (1985 ve 1988) gönderilen tek grup oldu.
Gelgelelim MFÖ, mensubu olduğum Z kuşağının gözünde daha ziyade reklam müzisyeni, üyeleri ise birer reklam oyuncusu olarak beliriyor. Çünkü grubun besteleri patates cipsinden bisküviye, otomobil lastiğinden, duvar boyasına kadar neredeyse parayla alınıp satılabilen her ürünün reklamında, hatta bizzat para (banka kredisi) reklamında kullanılıyor; üyeleri bu reklamlarda boy gösteriyor.
Grup üyelerinin ve müziklerinin reklam sektöründe bu kadar fazla yer alması belki de bir başarı hikâyesi…
Ancak HaberVs olarak MFÖ hayranı müzikseverlerin bu konuda ne düşündüğünü merak ettik ve mikrofonu onlara uzattık.
“Siyasetin ve paranın yandaşlığını yapıyor”
Emekli öğretmen Tekin Aksoy (62) hiç çekinmeden, MFÖ şarkılarını çok sevdiğini, ama reklamlarından nefret ettiğini belirtiyor. “Neden?” diye sorduğumuzda, Mazhar Alanson’un son reklamı olan ZBS Boya reklamını örnek vererek, ses tonunun onu çok itici yaptığını söylüyor.
MFÖ hayranı bir başka dinleyici Sevim Uğur (49) ise, gruptan soğumasını daha ziyade siyasi nedenlere bağlıyor:
Erovizyon Şarkı Yarışması’na ilk kez 1985’te “Diday Diday Day” şarkısıyla katılan MFÖ, bu yarışmadaki kostümleriyle canlandırılan mumyalarıyla poz veriyor.
“MFÖ’yü ve şarkılarını çok seviyordum. Ama son yıllarda soğudum. Bunda reklamlarda çok fazla görünmelerinin de etkisi var tabii. Ama esas beni rahatsız eden şey, özellikle Mazhar Alanson’un hükümeti aşırı desteleyen bir görüntü vermesi. Zaten 2019’da müzik dalında Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü de kendisine verildi ve o zaman hükümet yandaşı bir sanatçı olduğunu iyice anladım. Sanatçı halkın yanında olur, halkın yandaşı olur, iktidarın veya gücün değil. MFÖ ise siyasetin ve paranın yandaşlığını yapıyor. Yani bal tutan parmağını yalıyor, ne diyelim ki?”
“İşlerini iyi yapıyorlar”
Kamudan emekli Hüseyin Kılıç (64) ise farklı görüşte; tek kelimeyle “başarılılar” diyor: “İşlerini iyi yapıyorlar çünkü.”
Hüseyin Kılıç, grubu gençliğinden beri dinlediğini, çok sevdiğini ve yer aldığı reklamları da ilgiyle izlediğini söylüyor. Ayrıca Mazhar Alanson’u çok takdir ettiğini, son dönemde çok milliyetçi bir duruş sergilediğini ekliyor.
Murat Mirza, reklam sektörünün gruba duyduğu ilginin “toplumun tanıdığı birer ses ve yüz olmasına” bağlıyor:
“MFÖ’nün reklam müzikleri zaten çocukluğumuzdan, gençliğimizden beri duyduğumuz şarkıların uyarlanmasından oluşuyor. Yani alışık olduğumuz, bizden şeyler” diyen Mirza, bir MFÖ hayranı olarak grubun reklam müziklerini de çok sevdiğini söylüyor. Ancak son dönemde hükümete yakın görüntüsüyle dikkat çeken Mazhar Alanson’un kişiliğinde grubun bir müziksever grubu tarafından “yandaş” olarak yaftalandığını, bunda Mazhar Alanson’un hükümete yakın kanallarda müzik programı yapmasının da etkili olduğunu ekliyor.
Muhabirin yorumu
MFÖ müziklerinin reklamda kullanılmasının olumlu veya olumsuz hepimizde etkiler bıraktığı bir gerçek. MFÖ reklam filmlerinin “Çıkmam abi” gibi replikleri hepimizin hafızasına kazınmış gibi. Ama son yıllarda bir karpuz gibi ikiye yarılmış, ayrışmış Türk toplumunda sanırım MFÖ’nün reklam filmleri ve müziklerine de bu gözle bakıyoruz. Bizden veya onlardan diye etiketlediğimiz pek çok şey gibi, sanatçılar da bu sınıflandırmaların dışında kalamıyor. Her ne kadar MFÖ 50 yılı aşkın müzik kariyeri ve her yaşa hitap eden şarkılarıyla bizim müzik kültürümüzde ciddi bir yer tutsa da, onları da bu ayrışma ortamında yargılamaktan kaçınmıyoruz.
Bu başarılı grubun reklam film ve müziklerini kimimiz başarılı ve normal kabul ederken, kimimiz de böylesine uzun ve başarılı bir müzik kariyerine sahip olmaları nedeniyle reklam dünyasıyla bu kadar iç içe olmalarını onlara yakıştıramıyor. Ancak bir gerçek var ki, reklam dünyası arz-talep işidir ve MFÖ üyelerinin veya onların reklam müziklerinin bu kadar çok reklamda yer alması, tartışmasız bir başarı hikayesini anlatıyor.
