Medyakronik/AA
ABD Dışişleri Bakanlığı’nda düzenlenen günlük olağan basın toplantısında konuyla ilgili soruları yanıtlayan Tom Casey, “Herşeyden önce bildiğiniz gibi biz, Türkiye’nin bağlı olduğu demokratik değerlere ve laik ilkelere büyük önem veriyoruz ve bu da bizim ilişkimiz ve müttefikliğimiz için temeldir” dedi. Anayasa Mahkemesi’nin davayı kabul ettiğini ancak bunun uzun bir süreç olacağını bildiklerini belirten Casey, “Bu süreçten beklediğimiz ve umduğumuz, ilgili tarafların, siyasal olmayan ve Türk seçmenlerin geçen seçimlerde ifade ettiği temsili demokrasiye bağlılığını yansıtacak bir biçimde ilerlemesidir” dedi.
Dış basından kriz yorumları
Anayasa Mahkemesi’nin AKP’ye yönelik kapatma davasını görüşme kararı, dış basında da yankı buldu.
Independent:“Türkiye’nin iktidar partisi ‘fazla dindar’ olduğu için yargılanacak” başlığıyla verdiği haber-yorumunda, “Anayasa Mahkemesinin kapatma talebini ele alma kararıyla Türkiye’de halkın seçtiği hükümetler ile laikler arasında 50 yıldan bu yana sürmekte olan savaşta en amansız mücadelenin yolunu açtığını” savundu. Partinin kapatılmasının yanı sıra aralarında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın da bulunduğu bazı isimler için siyasi yasak da istendiği” ifade edilen yorumda, davanın 6 ay sürmesinin beklendiği, bu durumun reform sürecine darbe indireceğine dair korkular bulunduğu kaydedildi. Bazı analistlerin, davanın görüşülmeye başlanmasını “Türkiye’deki soğuk savaşın sona erişi” olarak gördükleri de belirtilirken, “işaretlerin her iki tarafın da sonuna kadar mücadeleye hazırlandıklarını gösterdiği” iddiasına yer verildi. Yorumcuların, AKP’nin “uzlaşmaya yanaşmayan laiklerle uzlaşmak” dışında izleyebileceği tek yolun Yargıtay Başsavcısının ortaya attığı iddiaları mahkemede çürütmek olduğuna inandıkları da belirtilen haber-yorumda, bazı parti yöneticilerinin ise savunmaları ne olursa olsun mahkemenin kapatma yönünde oy vereceğine inandıkları belirtildi. “Partilerinin ve daha da önemlisi karizmatik liderlerinin geleceğinin tehlikeye girmesi karşısında AK Partililerin şimdi parti kapatılmasını güçleştirmek için Anayasa değişikliği yapmayı da düşündüklerini” kaydeden Independent, “Analistler ise böyle bir adımı hukuken tartışmalı ve politik olarak da tehlikeli buluyor” diye yazdı. “Hükümetin değişiklik için mecliste yeterli oy desteğini sağlayamaması halinde bunu referanduma götürmesi ihtimalinin bulunduğuna” da dikkat çekilen haber-yorumda, böyle bir referandumun da laiklik üzerinde yapılmış bir oylama gibi algılanması riski olduğu ve bir askeri darbeyi tetiklemesi ihtimaline dair yapılan yorumlara da yer verildi.
Guardian:Bir diğer İngiliz gazetesi Guardian da benzer bir yorumla çıktı. Guardian, kapatma davasıyla Türkiye’nin bir krize çekildiğini yazdı.
Financial Times:İngiltere’de yayımlanan günlük ekonomi ve siyaset gazetesi Financial Times da AK Parti davasıyla ilgili gelişmelerin İstanbul borsasında huzursuzluk yarattığını ifade etti. Davanın Türkiye’de halkı kamplara ayırıp, piyasalar üzerinde olumsuz etki yarattığına dikkat çekilen haberde, gelişmelerin yabancı yatırımcılar üzerinde de olumsuz etki yarattığı öne sürüldü. Haberde, yabancı yatırımcıların Türkiye’deki siyasi risklerin artması korkusuna kapılması ihtimali bulunduğu uyarısı yapılırken, gelişmeler üniversitelerdeki başörtüsü kısıtlamalarının kaldırılması yolunda atılan adımlarla ilişkilendirildi.
Washington Post: Amerikan Washington Post Gazetesi yazarı Anne Aplebaum, konuyla ilgili yazısına “Başörtüsü ne anlama gelir?” başlığını attı. Türban tartışmasının inançla ilgili değil siyasi olduğuna dikkat çeken yazar hükümetin girişimine kadar türban yasağının büyük ölçüde sorunsuz uygulandığı yorumunu yaptığı yazısında şu ifadelere yer verdi: “Küçük bir bez parçası olabilir, daha fazla değil. Daha uzun olanı, daha kısa olanı, saçları kapatanı, yüzü kapatanı. Le Monde’a göre Viyana tarzı bile olabilir. Catherine Zeta Jones ve süpermodel çekiciliğiyle Naomi Campbell’ın bağladığı gibi. Ama şekli ne olursa olsun, ne isim verirseniz verin, pek çok Müslüman kadının taktığı başörtüsüyle ilgili tartışmalar bitmeyecek.”
El Mundo: İspanyol El Mundo gazetesi, “Türk Anayasası, hükümetin laikliğe karşı hareket edip etmediğini yargılayacak” başlığı altında, “AB, aday olan bu ülkedeki gelişmelere kaygıyla bakıyor” ifadesini kullandı.
El Pais:İspanyol El Pais gazetesi de “Son 5 yılda ekonominin büyümesini teşvik eden, siyasi reformlar yapan iktidar partisinin yasaklanma olasılığı, piyasaları sinirlendirip, AB’den eleştiri aldı” yorumunda bulundu.
