İlknur Aydoğan- Meltem Ürüt
Biber gazı, kimyadaki adıyla “O-Klorobenzalmalononitril”; kısaca “CS” (sies), gözde ve deride yanma hissi yaratıyor. Etkileri arasında göz yaşarması, burun tıkanması, burun ve boğazda şiddetli yanma, şuursuzluk, baş dönmesi ve nefes darlığı, görme bulanıklığı, vücut salgılarının artması, bilinç bulanıklığı, panik, aşırı öfke ve kızgınlık yer alıyor. Aşırı ölçüde maruz kalındığında kusma ve şiddetli öksürüğe neden oluyor. Etkileri çoğunlukla kısa süreli olsa da özellikle deri hastalıkları bulunan kişilerde bu durumun kötüleşmesine yol açabiliyor.
Kimi insanlarda ise gazın etkileri hafiflese de aylarca sürebiliyor. Biber gazının etkisinin bu kadar uzun sürmesinin nedeni ise deriden emildikten sonra sinir uçlarında birikip yavaş yavaş salınması olarak gösteriliyor.. Yani uzmanlara göre biber gazı deriden temizlense bile etkileri bir süre daha devam ediyor.
Ayrıca gazın düşüğe yol açtığı, damar hastalıklarına sebep olduğu ve hücrede mutasyona neden olduğuna dair bulgular da var.
Birinci derecede risk taşıyan gruplar ise şunlar:
– Astım, amfizem, pnömoni gibi solunum sistemi hastalıkları olanlar
– Çocuk ve yaşlılar gibi vücut savunma sistemi zayıf olanlar
– Vücudun savunma mekanizmalarını zayıflatan kronik hastalıkları olan kişiler
– Gebeler, deri ve göz hastalıkları olanlar
– Kontakt lens takanlar
Biber gazı her ne kadar ölümcül bir silah olarak tanımlanmasa da kimyasal savaş maddeleri arasında adı geçen ve “karışıklık bastırıcı” olarak tanımlanan sınıfta yer alan bir kimyasal. 2000’de Amerika Birleşik Devletleri’nde Prof. Dr. Uwe Heinrich’in yaptığı bir çalışmaya göre, kapalı bir yerde bulunan ve gaz maskesi kullanmayan insanlar üzerinde CS’in ölümcül etkileri olabiliyor. Polisin kullandığı göz yaşartıcı gaz bombalarından biri Defence Technology şirketinin ürettiği Spede-Heat CS Long Range.
Biber gazına karşı önlemler
Uzmanlar biber gazına maruz kalındığında yapılması gerekenleri şöyle sıralıyorlar.
– Sakin olun. Yavaş yavaş nefes alın ve bu durumun geçici olduğunu hatırlayın.
– Gazın atıldığını görürseniz gözlüğünüzü, maskenizi takın.
– Gazlı ortamdan biraz uzaklaşın. Arada bir öksürmeye çalışın, tükürün.
– Kontakt lensleriniz varsa kimyasallara maruz kalmamış birinden lensleri çıkartmasını rica edin.
– Gözlerinizi ovalamayın.
Kaynaklar: Vikipedia, Bianet.org
