Ferda Balancar
Genç Siviller tarafından düzenlenen “Hukuk, Devlet, Derin Devlet” başlıklı sempozyum 26 Nisan Cumartesi günü İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde düzenlenecek. Sempozyuma İtalyan “derin devlet”i Gladio’yu çökerten savcı Felice Casson da katılıyor. Casson, sempozyumda “Nasıl Yaptık, Nasıl Yapılır?” başlıklı bir konuşma yapacak.
Felice Casson, Türkiye’de ve dünyada “Gladio operasyonu” olarak bilinen soruşturma kapsamında İtalya’da soğuk savaş döneminde kurulan kontrgerilla hareketi Gladio yapılanmasını ortaya çıkaran savcı olarak tanınıyor.
Gladio, olası bir Sovyet işgaline ya da komünistlerin iktidara gelmesine karşı ordudan bağımsız fakat paralel olarak mafyayla bağlantılı sivil ve askeri kişiler tarafından oluşturulmuş bir derin devlet yapılanması olarak biliniyor.
21 yıl süren takip
Casson tarafından 1993’te açılan Gladio Davası’nın kökleri çok daha eskilere dayanıyor. 1972’de Trieste şehri yakınlarında kimliği belirsiz bir ihbar üzerine şüpheli bir aracı kontrol etmek üzere üç polis görevlendirildi. Araca yaklaşan polislerden birinin aracın kaputunu açması sonucu bubi tuzağı ile hazırlandığı tespit edilen bomba patladı ve üç polis yaşamının yitirdi. Olaydan iki gün sonra yine kimliği belirsiz bir telefonla olayın Kızıl Tugaylar örgütü tarafından gerçekleştirildiği ihbar edildi ve bu ihbar üstüne örgütün 200 üyesi gözaltına alındı.
1984’te Casson, faşist bir silahlı örgüt olan Yeni Dünya’nın üyelerinden Vincenzo Vinciguerra’ya ulaştı. Vinciguerra Trieste’de yaşanan olay da dâhil olmak üzere 1960 – 80 arasındaki pek çok bombalı saldırı ile bağlantısını itiraf etti ve ömür boyu hapse mahkûm oldu. Vinciguerra ifadesinde İtalyan polis teşkilatı, İçişleri Bakanlığı ve tüm sivil askeri gizli servislerin olaylardan haberdar olduğunu ancak siyasi nedenlerden ötürü olayların üstünü örttüklerini belirtti. Dönemin İtalya Başbakanı Andreotti önceleri Gladio’nun 1972’de yaşanan Trieste olayının ardından tasfiye edildiğini savundu ve Gladio’nun varlığını şiddetle reddetti.
Gladio’yla gurur duyan cumhurbaşkanı
1988’de Kuzey İtalya’da yere gömülü olarak 127 adet silah ve patlayıcı depoları ortaya çıkarıldı. Bu depoların İtalya Haber Alma Örgütü SİSMİ’nin denetiminde olduğu anlaşıldı. Bunun üzerine Casson, 1972’deki bombalı saldırıyı 1989’da tekrar gündeme getirdi ve konuyla ilgili araştırmalarını derinleştirdi. Fakat araştırma derinleştikçe devletin farklı kademeleri tarafından önüne bir takım engeller çıkartıldı. Olayın aydınlanması için Casson dönemin Başbakanı Andreotti’ye giderek araştırmaları için özel izin ve Cumhurbaşkanı Francesco Cossiga’dan da açıklama istedi. 24 Ekim 1990’da Andreotti, Gladio’nun varlığını itiraf etti ama sadece İtalya’da değil NATO üyesi başka birçok ülkede benzeri örgütlenmeler olduğunu da sözlerine eklemeyi ihmal etmedi. Cumhurbaşkanı Francesco Cossiga ise bakan olduğu dönemde Gladio yapılanmasına verdiği destekten ötürü gurur ve mutluluk duyduğunu açıkladı.
Gladio’nun Tasfiyesi
Özel yetkilerle donan Savcı Casson SİSMİ arşivlerini inceledi ve İtalyan kontrgerillası Gladio’nun ABD ve İtalya gizli servisleri tarafından 1956’da Savunma Bakanlığı’nın bilgisi dahilinde kurulduğunu keşfetti. Casson, ayrıca örgütün İtalya Cumhurbaşkanı Cossiga, P-2 Mason Locası ve Başbakan Andreotti’yle olan ilişkilerini ortaya çıkardı. Andreotti, 1993’te açılan dava sonucu 20 yıla mahkûm edildi ancak karar 2002’de İtalyan yüksek mahkemesi tarafından iptal edildi. Soruşturma sonucunda Gladio’nun 622 üyesi, 139 gizli silah deposu ve Sardilya Adası’nda bir eğitim kampı ortaya çıkarıldı.
Türkiye kamuoyunda Gladio soruşturmasını bir diğer ünlü İtalyan savcı Antonio Di Pietro’nun yönettiğine dair bir bilgi yanlışı vardır. Di Pietro, Gladio’nun ortaya çıkartılmasından sonra İtalya’da devlet – mafya ilişkilerini ortaya çıkartma amacıyla yürütülen Temiz eller operasyonunun savcısıdır.
