Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD) kurucusu ve genel başkanı Prof. Dr. Türkan Saylan tedavi gördüğü İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Onkoloji Bölümü’nde 04.30 sularında hayata veda etti. Okuma şansı olmayan kız çocuklarını okutma işini üstlenerek 1989 yılından beri Türkiye’nin en büyük sivil toplum projelerinde imzası bulunan Saylan, 23 yıldır kanserle savaşını sürdürüyordu.
ÇYDD’nin internet sitesinde Türkan Saylan’ın vefatı “Çok sevdiği ülkesinin çocuklarında, gençlerinde ve yol arkadaşlarının yüreğinde hayalleri, düşünceleri, ilke ve değerleri ile yaşamaya devam edecektir. Ülkemizin başı sağ olsun” denilerek duyuruldu.
Ergenekon soruşturmasının 12. dalga göz altıları sırasında 3 Nisan’da ÇYDD’nin bazı şubeleriyle birlikte Saylan’ın Arnavutköy’deki evi de polis tarafından basılmıştı. Günlerini doktor kontrolünde geçiren Türkan Saylan, basının yoğun ilgisi nedeniyle hastalığının son ve en ağır safhasını gözler önünde yaşamak durumunda kalmıştı.
13 Aralık 1935’te İstanbul’da doğdu. Kandilli İlkokulu ve Kandilli Kız Lisesi’nden sonra 1963’te İstanbul Tıp Fakültesi’ni bitirdi. Son sınıf öğrencisiyken cüzzam (lepra) hastalığından çok etkilendi ve bu hastalıkla ilgili kendini eğitmeye karar verdi. Deri ve zührevi hastalıkları ihtisası yaparak Türkiye’de bu alanda uzmanlaşan yedinci kadın oldu. 1976’da herkesin cüzzam hastalarından kaçtığı dönemde bu hastalıkla ilgilenmeye başladı ve Cüzzamla Savaş Derneği’ni kurdu. Cüzamla ilgili önyargıların yersiz olduğunu anlatmak ve cüzzamlıların hayatlarını sorunsuz yaşamaları için uğraştı. Bu çalışmalarıyla 1986’da Uluslararası Gandhi Ödülü’ne layık görüldü. 2006 yılına kadar Dünya Sağlık Örgütü’nün cüzam danışmanlığını yaptı. Uluslararası Lepra Birliği’nin (ILU) kurucu üyesi ve Avrupa Dermato Veneroloji Akademisi ile Uluslararası Lepra Derneği’nin de üyesiydi.
Saylan’ın cüzzamı takip eden ikinci büyük uğraşı Türkiye’de kızların okumasını sağlamaktı. 1989 yılında bu amaçla Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’nin kuruluşunda rol oynadı. 1990’da İÜ Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin kuruluşunda da görev aldı. 1996’ya kadar bu merkezin müdür yardımcılığı ile kadın sağlığı derslerinin koordinatörlüğünden sorumluydu. İstanbul Tabip Odası ve Korunmaya Muhtaç Çocuklar Vakfı’nın da üyeliğini yaptı. Dokuzuncu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından 31 Mart 2000’de Sosyal Hizmetler Danışma Kurulu üyeliğine seçildi. Onuncu Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından 2 Şubat 2001’de görevlendirildiği YÖK üyeliğini Şubat 2007’ye dek sürdürdü. 2003-2005 yılları arasında Başbakanlık İnsan Hakları Danışma Kurulu üyeliği yaptı. 2002’de emekli olduğunda ve ÇYDD’nin genel başkanlığına seçildi. Aynı zamanda Cüzzamla Savaş Derneği’nin de başkanıydı.
1986’da yakalandığı göğüs kanserini ameliyat ve tedavi sürecinin ardından atlattı. Ancak 2002 yılında hastalığı nüksetti. Yeniden tedaviye başlandığı bu dönem boyunca Saylan, dernek çalışmalarından kopmadı. Kardelenler, Baba Beni Okula Gönder gibi projelerle 36 bin kız öğrenciye, 22 bin üniversite öğrencisine burs veren ÇYDD’nin başkanlığını da bırakmadı.
74 yıllık hayatı boyunca sağlık ve eğitim gibi, Türkiye’de “ilgiye muhtaç” alanlarla ilgilenen, yaptıklarından ötürü sayısız ödüle layık görülen Türkan Saylan’ın son vasiyeti başkanı olduğu ÇYDD’ye oldu. Kız öğrenci sayısının 36 binden 100 bine çıkartılmasını vasiyet eden Prof. Dr. Türkan Saylan, yarın, 19 Mayıs 2009 Salı günü, saat 13.30’da Lütfi Kırdar Kongre Merkezi’ndeki anma toplantısının ardından Teşvikiye Camii’nde kılınacak ikindi namazından sonra Zincirlikuyu Mezarlığı’nda toprağa verilecek.
