Genel

Türkiye’nin ‘telekom devi’nden dünyanın en pahalı interneti…

Yazan: [email protected]

Güventürk Görgülü Türkiye’nin geniş bant internet erişimi maliyetinde dünyanın en pahalı ikinci ülkesi olduğu açıklandı. Geçtiğimiz günlerde rekor kar açıklayan ve Özelleştirme İdaresi tarafından halka arz edilen Türk Telekom’un rekor düzeydeki karlılığının sırrı da böylece ortaya çıkmış oldu. Merkezi ABD’de Washington’da bulunan bağımsız bir eğitim ve araştırma kuruluşu olan Information Technology and İnnovation Faundation (Bilgi […]

Güventürk Görgülü

Türkiye’nin geniş bant internet erişimi maliyetinde dünyanın en pahalı ikinci ülkesi olduğu açıklandı. Geçtiğimiz günlerde rekor kar açıklayan ve Özelleştirme İdaresi tarafından halka arz edilen Türk Telekom’un rekor düzeydeki karlılığının sırrı da böylece ortaya çıkmış oldu.

Merkezi ABD’de Washington’da bulunan bağımsız bir eğitim ve araştırma kuruluşu olan Information Technology and İnnovation Faundation (Bilgi Teknolojileri ve Yenilikçilik Vakfı – ITIF) tarafından yayınlanan 2008 sıralama raporuna göre Türkiye 30 OECD ülkesi içinde geniş bant internet erişiminin en pahalı olduğu 29’uncu ülke konumunda. ABD doları bazında OECD’nin satın alma gücü paritesi katsayıları kullanılarak yapılan sıralamaya göre Türkiye’deki erişim maliyeti, geniş bant internet erişiminin en ucuz olduğu japonya’nın tam 121 katı, Güney Kore’nin ise 42 katı düzeyinde. İngiltere, Almanya, Yunanistan, Portekiz gibi AB ülkeleriyle Türkiye’nin internet erişimi arasındaki maliyet farkı ise 10 kat civarında. Türkiye aynı zamanda 30 OECD ülkesinin ortalamasının 4 katı pahalı bir fiyatla internete erişiyor. (Resim-1)

OECD ülkeleri arasında satın alma gücü paritesine göre Meksika’dan sonra en pahalı geniş bant internet erişimini kullanan Türkiye, 2005 yılında Türk Telekom’un yüzde 55 oranındaki hissesini 6.5 milyar dolara Oger Telecom’a devretmişti. Telekom’un özelleştirme gerekçelerinden en önemlisi de altyapı yatırımları, hizmet kalitesi ve hizmet maliyetinin yüksek olmasıydı. Özelleştirme sırasında sektörün rekabete açılacağı, fiyatların ucuzlayacağı ve altyapı yatırımları yapılacağı belirtiliyordu. Ancak ITIF tarafından açıklanan veriler bütün bu beklentilerin şu ana kadar internet erişimi konusunda gerçekleşmediğini gösteriyor.

Türkiye’deki internet altyapısı sağlama konusunda tekel durumunda olan Türk Telekom, Rekabet Kurumu’nun isteği üzerine 2006 yılından itibaren internet hizmetlerini TTnet adıyla ayrı bir şirket çatısı altında toplamıştı. Şu anda Türkiye’nin internet altyapısını tamamen elinde bulunduran TTnet, Türk Telekom Yönetim Kurulu Başkanı Paul Doany tarafından açıklanan rakamlara göre geçen yıl sonu itibariyle 4,5 milyon ADSL abonesiyle aynı zamanda Türkiye’nin en büyük geniş bant erişim sağlayıcısı durumunda.

Fiyatların bu denli yüksek olmasının yanında Türkiye internet erişim hızı açısından da pek parlak durumda değil. Saniyede indirilen (download) veri miktarını gösteren (Mbps- Megabits per second) açısından bakıldığında Türkiye ancak 26’ncı sıraya yerleşebiliyor. Japonya 63,6 Mbps hızlı bu alanda rekoru elinde tutarken G. Kore 49,5 Mbps ile ikinci sıraya yerleşiyor. Türkiye ise Avusturalya, İspanya, Meksika ve Yunanistan’ın üzerinde 2 Mbps’lik erişim hızıyla yerleşiyor. (Resim-3)

Bu kadar düşük hız ve bu kadar yüksek maliyetler sonucunda Türkiye’de geniş bant internet erişimini sahip hane oranının düşük olduğunu tahmin etmek de pek güç değil. Yine ITIF tarafından yapılan sıralamaya göre Türkiye’deki hanelerin yüzde 23’ünde geniş bant internet erişimi bulunuyor. Bu oranla Slovak Cumhuriyeti, Meksika ve Yunanistan’ın önüne geçen Türkiye, yüzde 93, 83 ve 77’lik oranlarla ilk üç sıraya yerleşen Japonya, G. Kore ve Hollanda’nın çok gerisinde kalıyor. (Resim-2)

Erişim maliyeti, hız ve yaygınlık gibi ölçütlerin biraraya getirilmesiyle ortaya çıkan Geniş Bant Erişim Notu sıralamasında da tahmin edilebileceği gibi Türkiye, sondan ikinci olarak sınıfta kalıyor. Bu sıralamada G. Kore 15,92 ile birinci, Japonya 15,05’le ikinci ve Finlandiya 12,2 ile üçüncü olurken Türkiye 5,25 puanla 29’uncu sıraya yerleşiyor. Türkiye’nin altında yalnızca 4,41 puan alan Meksika bulunuyor. (Resim-4)

Bugünlerde Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından halka arz edilen Türk Telekom’un yönetim yapısında da geçtiğimiz ay önemli değişiklikler yaşanmıştı. Türk Telekom yönetimini devralan ve Hariri Ailesi’ne ait Oger Telekom adlı şirketin yüzde 35 hissesinin Arap dünyasının en büyük telekom şirketi olan Saudi Telecom’a geçmesiyle Oger Telecom’un hakim ortak yapısı da değişmişti.

Yorum yazın