Yaşam

Devlet yapmadı, siz duyurun!

Yazan: Evren Küçükören

Tedavisi olmayan silikozis hastalığıyla boğuşan 5 bin işçiye maaş ve sağlık hizmeti hakkı tanındı. Hastaların 24 Mayıs’a kadar başvurması gerekiyor.

6111 Sayılı Kanuna eklenen geçici maddeyle aylık gelir ve sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkına kavuşan silikozis hastalarının 24 Mayıs’a kadar Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) başvurması gerekiyor. Sürenin bitimine bir aydan az zaman kalmasına rağmen başvuruların, bu hastalıkla boğuşan insan sayısının çok altında kaldığı ifade ediliyor.
Tekstil işçilerinin “kot taşlama” işlemi sırasında ortaya çıkan tozu solumasıyla ortaya çıkan silikozis hastalığının tedavisi bulunmuyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, yaklaşık 10 bin işçinin çalışma ortamında bu toza maruz kaldığını tahmin ederken, bunların yarısının hastalığına yakalandığı sanılıyor. Sağlık kurumlarından bugüne kadar hasta olduğuna dair rapor alanların sayısı ise 1388.

Silikozis

Kotların beyazlatılması, eskitilmiş görünümü verilmesi amacıyla kum kuru hava kompresörleriyle kotların yüzeyine tutularak aşındırılma işlemi yapılıyor. Kot kumlama sırasında solunan tozlar, akciğerde silikozis hastalığına yol açıyor. Akciğer kan ve lenf damarlarında çekilmeler ve şekil bozukluklarının oluşmasına yol açan ve tedavisi olmayan bu hastalık, kot taşlama atölyelerinde, döküm ve metal eşya işkolunda, silikojen tozun solunum yolları korunma mekanizmasını aşarak akciğere kadar ilerlemesi sonucu meydana geliyor.

Silikozis hastası 5 bin işçinin, geçici maddeyle tanınan hakların varlığından haberdar olmadığından korkuluyor.
Silikozis hastaları için başvuru süresi, söz konusu geçici maddenin 25 Şubat 2011 tarihli resmi gazetede yayınlanmasıyla başladı. Üç ay süreyle geçerli olan bu madde, düzenli maaş ve sağlık hizmetine hak kazanan hastaları şöyle tanımlıyor:

“Bu maddenin yayımı tarihinden itibaren 3 aylık süre içerisinde talepte bulunan ve sosyal güvenlik mevzuatına tabi olarak çalışmayan, sosyal güvenlik kurumlarından ya da yabancı bir ülke sosyal güvenlik kurumundan her ne ad altında olursa olsun herhangi bir gelir veya aylık almayan ve silikozis hastalığı nedeniyle meslekte kazanma gücünü en az yüzde 15 kaybettiğine Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu’nca meslek hastalıkları tespit hükümleri çerçevesinde karar verilen kişilere, bu maddede belirtilen şartları sağlamaları halinde Sosyal Güvenlik Kurumunca aylık bağlanır.”

Buna göre hastanın söz konusu haklardan faydalanabilmesi için, “meslekte kazanma gücü”nün en az yüzde 15’ini kaybettiğini belgelemesi gerekiyor. Geçici madde, hastanın hak kazandığı geliri de bu kaybın büyüklüğüne göre düzenliyor. Gücünü yüzde 15 ile yüzde 34 arasında kaybedenlere 7 bin, yüzde 35 ile yüzde 54 arasında kaybedenlere 8 bin, yüzde 55 ve üzerinde kaybedenlere 9 bin gösterge rakamının, her yıl bütçe kanunu ile tespit edilecek aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunan tutarda aylık bağlanacak.

Silikozis hastalarının ölümü durumunda, bağlanan aylıklar hasta yakınlarına ödenmeye devam edecek. Kendi sigortalılığı sebebiyle gelir veya aylık almayan dul eşine yüzde 50’si. Aylık alan çocuğu bulunmayan dul eşine yüzde 75’i. Çocuklarından 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayan ve evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan kızlarının her birine yüzde 25’i oranında aylığın tamamı dağıtılacak şekilde bağlanacak. Aylık bağlanan silikozis hastası ile eş ve çocuklarının tedavi giderleri, yeşil kart ile karşılanacak. Fakat aylık alanların 5510 sayılı kanuna göre çalışmaya veya sosyal güvenlik kurumlarından ya da yabancı bir ülke sosyal güvenlik kurumundan gelir veya aylık almaya başlamaları halinde ise, hastalıktan kaynaklı bağlanan aylıkları kesilecek.

Yorum yazın