Frankfurt Kitap Fuarı’na Kültür ve Turizm Bakanlığı destiğiyle giden ve Türkiye standında yer bulan 102 yayınevi, kitaplarını ve yazarlarını görücüye çıkardı. Basına yansıyan haberler, Türk yayınevlerinin yabancı yayınevleriyle yaptığı görüşmelerin olumlu geçtiği yönündeydi. Ancak ülke tanıtımı dışında, fuara katılımın öncelikli amacının ne kadar gerçekleştiği yani hangi eserlerin yurt dışında yayınlanma imkanı bulabileceği konusunda bilgi sahibi olamadık.
Bunun üzerine yayınevlerini arayarak, Frankfurt Kitap Fuarı’nda kurdukları bağlantıları ve fuar hakkındaki izlenimlerini sorduk. Aldığımız cevaplar şöyleydi:
Aras Yayıncılık
Yayınevi editörlerinden Rober Koptaş, fuarın kendileri adına olumlu geçtiğini söyledi. Koptaş Alman, Yunan ve İspanyol yayıncıların Mıgırdiç Margosyan’ın Gavur Mahallesi, Söyle Margos Nerelisen?, Biletimiz İstanbul’a Kesildi, Tesbih Taneleri, Takuhi Tovmasyan’ın Sofranız Şen Olsun, Agop Arslanyan’ın Adım Agop Memleketim Tokat, Jaklin Çelik’in Kum Saatinde Kumkapı ve Yılanın Yoluna kitaplarıyla ilgilendiklerini söyledi. Koptaş Yunanistan’dan birkaç yazarın eserlerinin Türkiye’de yayımlanması için görüşmelerinin devam ettiğini söyledi.
İletişim Yayınları
Fuarı en verimli kullanan yayınevilerinden biri de İletişim. Editörler Bahar Siber, birçok yayıncının kitaplarıyla ilgilendiğini belirtti. Kurgu türünde, Oğuz Atay’ın Tutunamayanlar, Sevgi Soysal’ın Yenişehir’de Bir Öğle Vakti, Hasan Ali Toptaş’ın Uykuların Doğuşu ve Gölgesizler, Emrah Serbest’in Son Harfiyat ve Her Temas Bir İz Bırakır, Şebnem İşigüzel’in Hanene Ay Doğacak adlı eserleriyle Almanya, İtalya, Brezilya’dan çeşitli yayınevlerinin ilgilendiğini söyledi.
Kurgu dışı eserlerden Rıfat Bali’nin Cumhuriyet Yıllarında Türkiye Yahudileriyle ilgili yazıları, Tanıl Bora ve Kemal Can’ın Türkiye’de aşırı milliyetçilik üzerine çalışmaları, Ahmet Yaşar Ocak’ın Türkler, Türkiye ve İslam, Baskın Oran’ın M.K. Adlı Çocuğun Tehcir Anıları’yla İngiltere’den yayınevlerinin ilgilendiğini belirtti. Siber, organizasyonda bazı sorunlar yaşansa da büyük fuarlarda bu tür aksaklıkların doğal karşılanması gerektiğini ve genel olarak başarı elde edildiğini dile getirdi.
Literatür Yayıncılık
Genel Yayın Yönetmeni Kenan Kocatürk, Fakir Baykurt’un kitaplarıyla ilgili görüşmeler olduğunu ancak henüz sonuçlanmadığını söyledi. Ayrıca Prof Dr Nur Akın’ın Balkanlar’da Osmanlı Dönemi Konutları kitabıyla Portekizli ve Yunan yayıncıların ilgilendiğini belirtti.
Metis Yayıncılık
Fuarı “Filiz vermesi umuduyla çok sayıda tohum ektikleri bir yer” olarak tanımlayan editör Başak Ertür buraya 22 yıldır iştirak ettiklerini dile getirdi. Ertür, bu yıl sonuca bağladıkları ya da yakın zamanda yapabilecekleri anlaşmaları da, geçtiğimiz yıllarda da fuara katılmış olmalarıyla açıkladı. Yayinevinin sözleşme aşamasına getirdiği eserler şunlar: Murathan Mungan’ın Çador(Fransızca ve Almanca), Bilge Karasu’nun Göçmüş Kediler Bahçesi (Peru’da ve Rusya’da), yine aynı yazarın Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı (Yunanistan), Fethiye Çetin’in Anneannem(Hollanda’da) eserlerinin yayımlanacağını söyledi.
Daha önce Almanca yayınlanan Murat Uyurkulak’ın Tol adlı eseri ise Fransa ve Bulgaristan’da yayımlanacak. Meltem Ahıska’nın Radyonun Sihirli Kapısı İngilizce yayınlanmak üzere, Asuman Suner Türk sinemasıyla ilgili Hayalet Ev’i Arapça ve İngilizce yayınlanacak. Başak Ertür, sözleşme aşamasına gelmeyen kitapların ismini vermekten ise kaçındı.
Ertür, onur konuğu olmanın özellikle Almanya pazarında geçtiğimiz sene içinde Türkiyeli yazarlara önemli bir alan açtığı ve Türk edebiyatçıların zaten çoktan hak ettikleri konum ve ilgiye kısmen de olsa nihayet kavuşmalarını sağladığı görüşünde: “Geçen yıl, bu yılkı fuara Türkçeden çevrilmiş kitap yetiştirmek isteyen ve ayrıca Orhan Pamuk’un Nobel ödülü almasıyla Türkiye’de esaslı bir edebiyat ve düşün dünyasının olduğuna aniden ayıveren yabancı yayıncıların ilgisi büyüktü. Yeni ilişkiler geçen seneki kadar yoğun olmasa da genel olarak gözler Türkiye standındaydı. Sanıyorum Türkiye’deki düşünsel, edebi ve yayıncılık faaliyetlerinin zenginliğiyle ilgili genel algı değişti.”
Can Yayınları
Basın ve halkla ilişkiler asistanı Ufkun Balkış, Seray Şahiner’in Gelin Başı, Feride Çiçekoğlu’nun Uçurtmayı Vurmasınlar adlı eserleri ve Sevim Ak ve Can Göknil’in kitaplarıyla ilgilenilmekte olduğunu belirten Balkış, fuarın kendileri için olumlu geçtiği görüşünde.
Yapı Kredi Yayınları
Yayınevlerine sunmak üzere “Taste Book” adında, Yapı Kredi Yayınları yazarlarının eserlerinden geniş örnekler içeren İngilizce bir kitap hazırladıklarını belirten editör Sevi Sönmez, fuarın üzerinden bir hafta geçmesine rağmen geri dönüşler almaya başladıklarını ve yakın zamanda birçok eserin sözleşme aşamasına geleceğinden umutlu olduklarını söyledi. Frankfurt’ta onur konuğu olmanın Türk edebiyatının tanıtılmasında sadece bir başlangıç olduğunu ve uzun vadede edebiyatımıza katkı sağlayacağını düşündüklerini belirtti. Genel Yayın Yönetmeni Raşit Çavaş da fuardan çok memnun kaldıklarını dile getirdi.
Arkadaş Yayıncılık
Editör Zeynep Kopuzlu, yaklaşık 15 kitap çevirisi yapacaklarını ve bu kitapların genellikle kişisel gelişim türünde olacağını belirtti.
İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
Yayın Yönetmeni Fahri Aral, kesinleşmemekle birlikte Alman yayınevlerinin çok ilgili olduklarını ve çok beğendiklerini dile getirdi. Ayrıca yazarlarımızı ve ülkemizi tanıtma amaçlı olarak Almanya’da çeşitli yerlere billboardlar hazırladıklarını ve bunlarında dikkat çektiğini ve beğenildiğini belirtti.
Aykırı Yayıncılık
Editörler Yonca Hancıoğlu kesinleşmiş bir anlaşmalarının olmadığını fakat Avustralya, Amerika, İtalya ve İngiltere’den çeşitli yayınevlerinin Türk yazarlarına ait psikoloji ve edebiyat dışı kitaplarla ilgilendiklerini belirtti.
Dergah Yayınları
Yayınevi sahibi Asım Erverdi, kitaplarıyla daha çok Almanya’da yaşayan Türklerin ve Türkologların ilgilendiklerini belirtti. Fuarda Mustafa Kutlu’nun hikaye türündeki kitaplarını ve özellikle Uzun Hikaye adlı eserini ön plana çıkardıklarını belirten Erverdi, Almanya ve Amerika’dan birkaç yayıneviyle görüşmelerin sürdüğünü söyledi. Erverdi stand tasarımlarının çok iyi olmadığını, fakat genel anlamda fuarın faydalı geçtiğini düşünüyor.
Ege Yayıncılık
Yayınevi sahibi Ahmet Boratav, L’Erma di Bretschneider firması ile kitaplarının Avrupa dağıtımı için anlasma yaptiklarını ve üç büyük kütüphane ile Türkiye’de yayınlanan akademik yayınların temini hususunda anlaştıklarını söyledi.
Fuara ilk kez katıldıklarını söyleyen Boratav, Türkiye’nin onur konukluğunun özel bir faydası olduğunu düşünmüyor. Ancak kendileri gibi küçük ölçekli yayınevleri için Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yarattığı bu imkanın anlamlı olduğunu söylüyor. Boratav, stanlarında mükemmel düzeyde Almanca ve İngilizce bilen bir eleman bulundurduklarını ve bunun karşılığını da aldıklarını belirtti.
Boyut Yayıncılık
Yayınevi müdürü Ejvet Oktay, Hollanda, İtalya, Azerbaycan’daki çeşitli yayınevleriyle kendilerine ait en az 10 eser için görüşme halinde olduklarını belirtti
