Sanat

2010 İnsan Hakları Ödülü: Hayati Yazıcı ve U2

Yazan: Meneviş Tozak

). Yazıcı’ya göre U2 “parayla falan gelecek bir grup” değildi. Çünkü insan hakları ihlalleri olan ülkelere gitmedikleri bilinen bir gerçekti. Daha önce Türkiye’ye karşı böyle bir tavırları olmuşmuştu. Ama anlaşmaları yapmışlar ve onlardan (hükümet?) ekstra talepleri de olmamıştı. Konser Ramazan’a denk gelmekteydi. Ya onlar iftarı açıp konsere gidebilir ya da belli mi olur, önce U2 […]

). Yazıcı’ya göre U2 “parayla falan gelecek bir grup” değildi. Çünkü insan hakları ihlalleri olan ülkelere gitmedikleri bilinen bir gerçekti. Daha önce Türkiye’ye karşı böyle bir tavırları olmuşmuştu. Ama anlaşmaları yapmışlar ve onlardan (hükümet?) ekstra talepleri de olmamıştı. Konser Ramazan’a denk gelmekteydi. Ya onlar iftarı açıp konsere gidebilir ya da belli mi olur, önce U2 onlarla iftara gelirdi.

Başbakan Yardımcısı Yazıcı U2 konserine yapılan katkıyı, 10 Aralık’taki İstanbul 2010 AKB basın toplantısında detaylandırdı. U2’ye 1 milyon TL, bilet fiyatlarının ucuzlaması için ödeniyordu. Yazıcı’ya göre İstanbul konserinin biletleri, Avrupa’daki konserlerden daha ucuz olacaktı.

U2 dinlemenin karşılığı

HaberVsolarak U2’nin 2010’da Avrupa’da “U2 360° Tour” programına aldığı konserlerin bilet fiyatlarını inceledik. Grubun Ağustos ve Eylül 2010’da gerçekleştireceği 8 konserin biletleri, çeşitli sitelerde avro, dolar ve sterlin para birimleriyle satılıyor.

İncelemizde aynı konsere ait biletlerin farklı sitelerde, farklı fiyatlardan satıldığını gözlemledik. İstanbul konseri de buna dahildi. Örneğin bir sitede İstanbul konserinin “saha içi” bileti 141 sterlinden satılırken, Türkiye’de saha içinin iki katından daha fazlaya satılan “üçüncü kategori” bir başka sitede 65 sterlinden satışa sunuluyor. Konserlerin yapıldığı stadyum ve salonlarda farklı oturma düzenlerinin olması da, fiyatlandırmayı etkileyen bir başka faktör.

U2 konserlerinin bilet fiyatlarını İstanbul fiyatlarıyla kıyaslarken, bu 8 ülkede görece tutarlı sınıflama ve fiyatlandırma sunan www.ticketbande.co.uk sitesini referans aldık. Bu sitede sterlin üzerinden satılan biletlerin TL karşılığını hesapladık.

En ucuz İstanbul, en pahalı Viyana

Kıyasladığımız tüm kategorilerde en ucuz biletler İstanbul’da. Atatürk Olimpiyat Stadyumu’nda birinci kategori 375 TL, ikinci kategori 300, üçüncü kategori 225 ve saha içi (ayakta) biletleri 100 TL’den satılıyor. Biletlerin en pahalı olduğu Viyana konserinde 668 TL’den satışa çıkan birinci kategori, Paris konserinde ortalama 622 TL’den satılıyor. Bu iki kent, 468 TL (ortalama) ve 340 TL’lik saha içi bilet fiyatlarıyla da ilk iki sırada yer alıyor.

Sekiz kentte ve tüm kategorilerde İstanbul’dan daha ucuz bilet satılan tek konser Torino’da. 6 Ağustos 2010’da gerçekleşecek bu konserde üçüncü kategori biletleri, İstanbul’dan 54 TL daha ucuza (171 TL) satılıyor.

Geliri, U2 solisti Bono’nun kurucusu olduğu, Afrika’daki AIDS hastalarının tedavisi için çaba harcayan Red organizyonuna giden “Red Zone” biletlerinin fiyatları da İstanbul’da daha düşük. Tüm Avrupa konserlerinde 783 TL’ye (325 sterlin) satılan bu kategori, İstanbul’da 550 TL’ye satıldı ve biletlerin tümü tükendi.

Türkiye’nin insan hakları turnusolü: U2

Başbakan Yardımcısı Yazıcı’nın Vatangazetesine söyledikleri, “bakarsınız U2’yle birlikte iftar yaparız” espirisi yapacak kadar mutlu görünmesi, AKP hükümetinin, insan hakları savunucusu grubun yıllar sonra Türkiye’ye gelmesinde tuzunun bulunmasından duyduğu hazzı gösteriyor.

Yazıcı’nın U2 için “parayla falan gelecek bir grup değil” demesi farklı anlamlarda yorumlanabilir. Ama U2 konser vereceği ülkeyi seçerken, Yazıcı’nın söylediği gibi kasasına koyacağı parayı değil başka şeyleri dikkâte alıyorsa, bu şeylerin arasında en azından, o ülkede insan haklarının layıkıyla uygunladığına ikna olmasını sayabiliriz.

Elbette Bono’nun, Olimpiyat Stadyumu sahnesinde Türkiye’deki insan hakları hakkında ne söyleyeceğini bilmiyoruz. Ya da “U2’nin bizden ekstra talebi olmadı” diyen Yazıcı’nın grup ile, insan hakları konusunda konuşmama pazarlığı yapılmadığını kast edip etmediğini de.

Ancak eldeki bilgiyle bile tartışmaya imkan vermeyecek tek şey, insan hakları konusunda duyarlı U2’nin daha önce gelmeyi istemediği Türkiye’de konser vermeyi şimdi kabul etmesi ve Yazıcı’nın sözleriyle “bundan daha iyi bir reklam olmaması”. İşte bu nedenle başbakan yardımcısı, U2’ye ödenen 1 milyon TL’yi sonuna kadar “helâl ediyor”.

Müzikseverler, 2010 AKB bütçesinden karşılanan bu 1 milyon TL sayesinde Avrupa’nın en ucuz U2 konserini izleyecekler. Ama U2’nun Türkiye’ye gelişi ve bunun için vergilerimizden ödenen 1 milyon TL, ucuz biletle konsere girebilmekten çok daha önemli.

Çünkü, 1 milyon TL’ye dünyanın en ucuz maliyetli insan haklarına da sahip olduk.

Yorum yazın